Alfabet grecki | |||||
---|---|---|---|---|---|
Αα | Ββ | Γγ | Δδ | Εε | Ζζ |
Ηη | Θθ | Ιι | Κκ | Λλ | Μμ |
Νν | Ξξ | Οο | Ππ | Ρρ | Σσς |
Υυ | Φφ | Χχ | Ψψ | Ωω | |
Nieużywane litery | |||||
Ϝϝ | Ϛϛ | Ⱶⱶ | Ϻϻ | Ϸϸ | Ϙϙ |
Ϡϡ |
Sampi (współczesne:Ϡϡ, dawne:Ͳͳ) to archaiczna litera alfabetu greckiego. Była ona używana w dodatku do 24 liter alfabetu na określenie dźwięku [ss] lub [ts], w kilku wschodnich dialektach Jońskich w 6 i 5 wieku p.n.e. Pozostał w użyciu jako symbol liczbowy dla 900 w greckim systemie liczbowym. Obecna nazwa, sampi, pierwotnie prawdopodobnie oznaczała "san pi", czyli "jak pi". Średniowieczna nazwa sampi nie jest znana.
Alfabetyczne sampi
W niektórych alfabetach jońskich i pamfilskich występuje specjalna litera w postaci Sampi ionien.png lub Sampi pamphylien.png. Jest to archaiczna alfabetyczna forma sampi, z której później powstała współczesna numeryczna forma sampi. Znak ten występował od VI do V w. p. n. e. w napisach jońskich i od IV do III w. w alfabetach pamfilskich. Występował w miejscach gdzie w większości dialektów stawiano σσ (ss) a w dialekcie attyckim ττ (tt). Jak wymawiano sampi, nie wiadomo. Pochodzi od zbitki *kj, można więc przypuszczać, że wymowa była zbliżona do /ts/. Przyjmuje się, że później zaczęła przeważać wymowa /ss/. W średniowiecznych rękopisach sampi otrzymało swój dzisiejszy numeryczny kształt : Ϡϡ.
Kodowanie
Litera | Grafika | Kod | Nazwa | Wersja | Rok |
---|---|---|---|---|---|
Ͳ | Plik:Greek Sampi Ionian.svg | U+0372 | GREEK CAPITAL LETTER ARCHAIC SAMPI | 5.1 | 2008 |
ͳ | U+0373 | GREEK SMALL LETTER ARCHAIC SAMPI | 5.1 | 2008 | |
Ϡ | U+03E0 | GREEK LETTER SAMPI | 1.1 | 1993 | |
ϡ | U+03E1 | GREEK SMALL LETTER SAMPI | 3.0 | 1999 | |
Ϸ | þ | U+03F7 | GREEK CAPITAL LETTER SHO | 4.0 | 2003 |
ϸ | U+03F8 | GREEK SMALL LETTER SHO | 4.0 | 2003 | |
Ϻ | M | U+03FA | GREEK CAPITAL LETTER SAN | 4.0 | 2003 |
ϻ | U+03FB | GREEK SMALL LETTER SAN | 4.0 | 2003 | |
Ⳁ | Plik:Coptic Sampi.svg | U+2CC0 | COPTIC CAPITAL LETTER SAMPI | 4.1 | 2005 |
ⳁ | U+2CC1 | COPTIC SMALL LETTER SAMPI | 4.1 | 2005 | |
𐍊 | Plik:Greek Sampi palaeographic 09.svg | U+1034A | GOTHIC LETTER NINE HUNDRED | 3.1 | 2001 |